Criptosporidiyosis enfeksiyonuna tek hücreli bir parazit olan Cryptosporidium parvum neden olmaktadır. Bu parazit kuzular, buzağılar, oğlaklar ve insanlar dâhil olmak üzere birçok memelide bulunur. Araştırmalar, şimdiye kadar iki temel tipin varlığını göstermiştir, sığır tipi pek çok türü etkiler, ikinci tip ise sadece insanda hastalık yapıcıdır. Çok sayıda insanın etkilendiği salgınlar, genellikle su kaynaklı ve Cyptosporidium’un sığır tipi ile ilişkili bulunmaktadır. Cryptosporidiosis genellikle 1 ila 4 haftalık buzağılarda görünür. Bir aydan büyük hayvanlarda çok nadir görünür, çünkü bu yaşta hayvanların çoğunda enfeksiyona karşı bağışıklık oluşmuştur.
Belirtileri
Cıvık ve sulu ishal
Kolik
Depresyon, iştah ve kilo kaybı
Tedavi
Cryptosporidiosis için etkin veya onaylı bir tedavi yoktur ancak birçok durumda kendi iyileşir. Hasta buzağılar, temiz, sıcak ve kuru bir ortamda muhafaza edilmelidir. Dehidratasyonu önlemek ve ishal nedeni ile kaybedilen elektrolitleri yerine koymak için sıvı tedavisine (takviyesine) ihtiyaç duyacaklardır. Ayrıca beslenmenin desteklenmesi, hastalıkla mücadele ve vücudun onarımı için gerekli enerjinin sağlanması açısından önemlidir.
Korunma
Organizma her ne kadar çok dayanıklı olsa da, etkilenmemiş buzağıları hasta buzağılardan uzakta temiz bir alana taşımak, hastalığın yayılmasını önleyebilir. Genel sağlık uygulamaları da birincil kontrol yöntemi olarak yüksek sonuçlar verir. Yeterince kolostrum almamış buzağıların Cryptosporidiosis’den daha fazla etkilendiğine dair bir gösterge olmamasına rağmen, buzağıların yeterince kolostrum tüketmesine dikkat edilmelidir. Ancak, doğumdan hemen sonra yeterli kolostrum alınması, fırsatçı patojenlerin işgalini ve Cryptosporidiosis ile birleşerek hastalığın şiddetli ve daha kötü hal almasını önler.
Deneme aşılarını test etmek için çalışmalar yapılmıştır. Bu aşıların bazılarının (herhangi bir saha denemesi yapılmamıştır), klinik hastalıkların önlenmesinden ziyade, organizmanın çevre ile kontaminasyonunu engellemede kayda değer faydası görülmüştür. Şu anda hastalığı önlemek için piyasada mevcut bir aşı yoktur, iyi hijyen ve yönetim hastalığın yayılma şansını azaltacaktır.